Analizę działalności jednostki gospodarczej bardzo często rozpoczyna się od wyniku finansowego. Ten bardzo ważny wskaźnik dużo mówi o działalności firmy i jej perspektywach.
Wynik finansowy można zdefiniować jako różnicę pomiędzy przychodami i kosztami ich uzyskania, która jest obliczana w wybranym okresie dla przedsiębiorstwa. W zależności od tego, jaki wynik uzyskami, rozróżniamy:
– zysk – dodatni wynik finansowy
– strata – ujemny wynik finansowy.
Bardzo ważnym wskaźnikiem dla firmy jest też rentowność, która jest ściśle powiązana z wynikiem finansowym. Rentowność otrzymamy przez podzielenie wyniku finansowego przez wartość przychodu lub zaangażowanego kapitału.
Ogólnie można rozróżnić wynik finansowy brutto i netto. Wynik finansowy brutto, który jest obliczany na podstawie rachunku zysków i strat, zgodnie z ustawą o rachunkowości oraz z ustawami podatkowymi, stanowi podstawę naliczenia podatku dochodowego. Od wyniku brutto nalicza się też wysokość dywidendy dla spółek kapitałowych.
Jeśli od wyniku finansowego brutto odejmiemy podatek dochodowy i inne obciążenia o charakterze obowiązkowym, to otrzymamy wynik finansowy netto.
Obliczanie wyniku finansowego
Szczegółowe przepisy, jak obliczać wynik finansowy zawiera ustawa o rachunkowości. Pod uwagę przy jego obliczaniu należy brać: przychody, koszty uzyskania przychodów, zyski i straty nadzwyczajne oraz obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego.
Wynik finansowy można sporządzać na dwa różne sposoby:
kalkulacyjny
porównawczy.
To, jaki wariant zostanie wybrany, zależy od kierującego jednostką. Jednocześnie ten wybór determinuje jej przyszłe stosowanie przez następne lata działalności, zgodnie z zasadą ciągłości w rachunkowości.
Wariant porównawczy charakteryzuje się przedstawieniem kosztów działalności operacyjnej według rodzajów. W przychodach ujmuje się m.in. zmiany stanu produktów oraz koszty wytworzenia świadczeń na własne potrzeby.
Inaczej do wyniku finansowego podchodzi wariant kalkulacyjny, który przedstawia koszy i przychody w układzie kalkulacyjnym. Tu uwzględniony jest podział kosztów sprzedanych towarów i produktów na:
– wartość sprzedanych towarów i materiałów,
– koszty wytworzenia sprzedanych produktów,
– koszty sprzedaży,
– koszty ogólnego zarządu.
Wynik finansowy jednostki gospodarczej jest ustalany i analizowany w kilku segmentach. Dopiero analiza poszczególnych segmentów daje całościowy pogląd na stan firmy. Do podstawowych wyników należą:
Wynik ze sprzedaży – różnica między przychodami ze sprzedaży a kosztami podstawowej działalności operacyjnej
Wynik z działalności operacyjnej – różnica pomiędzy wynikiem ze sprzedaży powiększonym o pozostałe przychody operacyjne, a kosztami powiększonymi o pozostałe koszty operacyjne
Wynik z działalności gospodarczej – różnica pomiędzy wynikiem finansowym z działalności operacyjnej powiększonym o przychody finansowe, a pomniejszona o koszty finansowe
Wynik finansowy brutto – różnica między wynikiem z działalności gospodarczej powiększonym o zyski nadzwyczajne, pomniejszona o straty nadzwyczajne
Wynik finansowy netto – wynik brutto skorygowany o obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego, które przewiduje ustawa o rachunkowości.
